در صنعت گاو شيري، يكي از مهمترين مراحل پرورش و توليد مربوط به گوساله ها مي باشد. گوساله ها يكي از مهمترين سرمايه هاي يك واحد گاوداری محسوب می شوند، به طوري كه داشتن يك گله سالم با بهره وری مطلوب در گرو پرورش گوساله هايي خوب و سالم است. با توجه به هزينه بالاي توليد شير يكي از مهمترين اهداف در زمينه پرورش گوساله، کاهش سن از شيرگيري گوساله ها مي باشد اما تنها زماني ما مجاز به انجام اين كار هستيم كه بتوانيم دستگاه گوارش حيوان (به خصوص شكمبه) را با مصرف خوراک جامد سازگار کنیم.
بنابراين با در نظر گرفتن رژيم غذايي خاص در گوساله ها و اهميت زود از شيرگيري آنها یکی از روش های عملي در اين زمينه، استفاده از مواد افزودني مي باشد كه در اين میان نقش افزودني هاي ميكروبي به دليل داشتن اثرات چندجانبه پررنگ تر از ساير مواد افزودنی مي باشد. اين تركيبات شامل ميكروارگانیسم هایی نظیر قارچ، مخمر، باكتري و تک یاخته ها مي باشند كه به طور مستقيم يا غيرمستقيم به دام ها خورانده شده يا در جيره غذايي آنها استفاده مي‌گردد. اثرات سودمند و وسيع‌الطيف اين دسته از مواد غذايي باعث شده است كه توجه متخصصان علم تغذيه و ميكروب شناس ها به آنها معطوف گردد. از طرف ديگر استفاده روز افزون از آنتي‌بيوتيك ها و مشكلات ناشي از آنها (ايجاد سويه هاي ميكروبي مقاوم و هزينه هاي بسيار بالاي استفاده از آنها) باعث شده است كه اكوسيستم هاي ميكروبي به عنوان جايگزين مناسب پيشنهاد شوند.
افزودني هاي ميكروبي را مي توان به دو طريق مورد استفاده قرار داد. يكي به صورت استفاده مستقيم از سلول زنده و ديگري به صورت محيط كشت مي باشد. در روش اول ميكروارگانیسم مورد نظر به صورت سلول هاي زنده به تنهايي يا همراه با يك ماده حامل (کریر) كه شباهتي با محيط كشت ندارد و شامل محصولات نهايي تخمير نيز نمي باشد، استفاده مي گردد. در اين نوع استفاده، افزودني ميكروبي توسط يك سري مراحل خاص به نحوي خشك مي شود كه داراي تعداد زيادي سلول زنده با فعاليت صددرصد می باشند. سودمندي اين روش به دليل زنده بودن سلول هاي ميكروبي به مراتب بيشتر از روش دوم مي باشد. در روش دوم ميكروارگانيسم موردنظر بر روي يك محيط كشت انتخابي كه شامل محيط كشت مايع و دانه غلات است، قرارداده شده و پس از كامل شدن مراحل تخمير محيط كشت بدون از بين رفتن تركيبات باند شده با سلول ميكروبي مانند ويتامين هاي گروه ب و ساير محصولات تخمير، خشك مي گردد. معمولاً سعي مي شود از ميكروارگانيسم هايي به عنوان افزودني ميكروبي استفاده شود كه اولاً شرايط تهيه و تكثير آن آسان بوده و بتوان درحجم صنعتي آنها را توليد نمود و در نتيجه بهای تمام شده مناسبي داشته باشند و ثانياً داراي اثرات سودمند چندجانبه يا قابل توجهی بر روي عملکرد دام ها داشته باشند.
بنابراين با توضيح فوق از بين ميليون ها گونه قارچ، باكتري و تک یاخته تنها تعداد محدودي از آنها قابل استفاده به عنوان افزودني ميكروبي مي باشند. در اين بين ساكارومايسز سرويسيه ، آسپرژيلوس اوريزا ، لاكتوباسيلوس ها ، استرپتوكوكوس ها و بيفيدوباكتريوم ها از معروفيت بيشتري نسبت به ساير ميكروارگانيسم ها برخوردار هستند.
اثرات مثبت بر روي عملكرد، سلامت و توليد حيوانات مزرعه اي به خصوص نشخواركنندگان سبب افزايش علاقه مديران واحدهاي دامپروري و صاحب نظران علم تغذيه در مورد استفاده از افزودني هاي ميكروبي در جيره غذايي نشخواركنندگان در 15 سال اخير شده است (دن و همكاران ، 2000). استفاده از افزودني هاي ميكروبي، امكان تغيير اكوسيستم شكمبه در دام های بالغ و يا فراهم كردن ميكروفلور مناسب براي دستگاه گوارش (شكمبه و روده) گوساله هاي تازه متولد شده در دامداري هاي صنعتي را امكان پذير مي سازد.
