ارزش استفاده از اسانس اریگانو در طول عمر اقتصادی در گاوهای شیری

مقدمه

اسانس اریگانو خواص بسیار زیادی دارد که در مطالعات مختلف به آنها اشاره شده است. این اسانس طیف وسیعی از خواص فیزیولوژیکی و بیولوژیکی از جمله خاصیت ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی دارد. همچنین دارای عملکرد ضد التهابی و بهبود دهنده سیستم ایمنی است. یکی از روش های تهیه بهینه ترکیبات موثره در اسانس اریگانو، تقطیر با بخار است. امروزه برنامه هاي تغذیه اي و مدیریتی طوري طراحی می شوند که بیشترین بازدهی و تولید را در گاوهای شیرده به همراه داشته باشد. آزمایش هایی که اخیرا روی اسانس اریگانو انجام شده، نشان دهنده وجود اثرات مثبت بر گوساله زایی و بهبود عملکرد تولیدی گاوهای شیری است.

حفظ سلامت در گوساله ها

در گوساله های شیرخوار و از شیرگرفته، سلامت دستگاه گوارش و بهره وری عملکرد، از شاخص های مهم در برآود طول عمر اقتصادی گاوهای شیری است. حفظ تنوع و تعادل میکروبیوم دستگاه گوارش، به دلیل مسائل مربوط به سلامت حیوان و اسهال که عامل بیش از 50 درصد تلفات در گوساله هاست، حائز اهمیت است. علاوه بر خواص اشاره شده که به فراوانی در اسانس اریگانو یافت می-شود، به دلیل خوش طعم بودن، باعث افزایش اشتها و افزایش مصرف خوراک در گوساله ها می شود (1). افزایش وزن بدن در گوساله های از شیرگرفته، با بهبود باروری در تلیسه ها مرتبط است. اخیرا مطالعه ای روی تاثیر اسانس اریگانو بر رشد گوساله ها انجام گرفت. گوساله های تغذیه شده با شیر خشک غنی از اسانس اریگانو در هنگام از شیرگیری، سنگین تر از گوساله های تغذیه شده با شیرخشک بدون اسانس اریگانو بودند (2). گوساله ها در سن 56 روزگی، 2 کیلوگرم و در 70 روزگی، 9/2 کیلوگرم سنگین تر بودند. به طور میانگین 8/6 درصد افزایش وزن روزانه را منجر شد (شکل 1).

تغذیه با اسانس اریگانو به صورت مایع، در کاهش ابتلا به انگل کریپتوسپوریدیوم موثر است (2). این انگل عامل اصلی اسهال در گوساله هاست که در طولانی مدت می تواند منجر به از بین رفتن مخاط دستگاه گوارش، اختلال در جذب مواد مغذی، کاهش عملکرد رشد و در نهایت مرگ حیوان می شود. نتایج مطالعه ای در دانشگاه ریدینگ نشان داد که انگل کریپتوسپوریدیوم در مدفوع گوساله های تغذیه شده با شیر ضایعاتی غنی از اسانس اریگانو، 62 درصد نسبت به تیمار شاهد کمتر بود. همچنین نشان داده شد که غنی سازی شیرخشک با اسانس اریگانو در گوساله ، باعث افزایش وزن در 10 روزگی می شود. ترکیبات موثرموجود در اسانس اریگانو نقش مفید و موثری در کاهش مقاومت آنتی بیوتیکی می توانند ایفا کنند. امروزه مقاومت آنتی بیوتیکی به یک نگرانی عمومی در جامعه تبدیل شده، بویژه هنگامی که مقاومت در برابر سفالوسپورین های نسل سوم و چهارم (گروه آنتی بیوتیک های وسیع الطیف در برابر باکتری های گرم مثبت و منفی) ایجاد شود. این آنتی بیوتیک ها توسط سازمان جهانی بهداشت به عنوان آنتی بیوتیک های با درجه اهمیت بسیار بالا شناخته می شوند. هنگام استفاده از اسانس اریگانو، باکتری E.coli مقاوم به آنتی بیوتیک در مدفوع گوساله ها به طور معنی داری کاهش یافته است (3).

در مطالعه ای مشخص شد که سطوح پایینی از باکتری E.coli مقاوم به سفالوسپورین های نسل چهارم در مدفوع ‌گوساله های تغذیه شده با شیر خشک غنی از اسانس اریگانو یافت شد (6/12 درصد). در حالی که در مدفوع گوساله های گروه شاهد (تغذیه شده با شیر خشک بدون غنی سازی با اسانس اریگانو)، 1/44 درصد از باکتری های E.coli، مقاوم به آنتی بیوتیک بودند (3) (شکل 2). لازم به ذکر است که با قطع مصرف اسانس اریگانو و عدم غنی سازی شیر با آن، تا 10 روز پس از قطع مصرف، اثر آن حفظ شد.

 

شکل 1- وزن بدن گوساله (کیلوگرم) در 56 و 70 روزگی در دو گروه کنترل (گوساله تازه شیر گرفته شده) و گروه شیرخشک غنی شده از اریگانو

 

شکل 2- درصد باکتری E.coli مقاوم به آنتی بیوتیک های سفالوسپورین نسل 4 در مدفوع گوساله های شیرخوار تغذیه شده با شیر ضایعاتی بدون اسانس اریگانو (Control) و همراه اسانس اریگانو (OEO) (حروف مختلف نشان دهنده تفاوت معنی داری (p<0.001) می باشد).

بهبود تولید و عملکرد در گاوهای شیری

استفاده از اسانس اریگانو در گاوهای شیری مستعد بیماری های متابولیکی از اهمیت بیشتری برخوردار است. گاوهای دوره انتقال تحت تنش متابولیکی بالایی قرار دارند، زیرا در دوره انتقال (قبل و بعد از زایمان)، تنش اکسیداتیو افزایش می یابد. این افزایش می تواند گاوها را پس از زایمان در معرض اختلال عملکرد سیستم ایمنی قرار دهد و در نتیجه احتمال بروز بیماری ها را بیشتر می کند.
آزمایشی جهت بررسی تاثیر اسانس اریگانو و عصاره چای سبز بر سلامت و عملکرد گاوهای شیری دوره انتقال انجام شد. در گاوهای قبل از زایش که از اسانس اریگانو استفاده کردند، تعداد مراجعه گاوها به دستگاه خوراک دهنده کمتر بود، در صورتی که این گاوها میزان نشخوار بیشتری از گاوهای گروه شاهد داشتند (4). به طور کلی افزایش نشخوار باعث هضم بهتر خوراک و استفاده بیشتر از انرژی می شود و افزایش کلسیم پلاسما در این حیوانات را به همین دلیل مربوط ساختند. بروز تنش اکسیداتیو در گاوهای قبل از زایمان در گروهی که از اسانس اریگانو و عصاره چای سبز استفاده می کردند، به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد کاهش یافت و همین امر منجر به پاسخ مثبتی بر رفتار گاوها گردید (4). گاوهایی که پس از زایمان از اسانس اریگانو استفاده می کردند، مصرف ماده خشک (DMI) بالاتری داشتند. همچنین تولید شیر و تولید شیر تصحیح شده بر اساس انرژی در این گروه، نسبت به گروه شاهد و گروهی که عصاره چای سبز مصرف کردند، به طورمعنی داری بیشتر بود. (4). ماده خشک مصرفی (کیلوگرم ماده خشک در روز)، تولید شیر (کیلوگرم در روز) و تولید شیر تصحیح شده بر اساس انرژی (ECM) (کیلوگرم در روز) در گاوهای پس از زایمان در 3 گروه کنترل (Control)، اسانس اریگانو (OEO) و عصاره چای سبز (GT)، در شکل 3 نشان داده شده است (4).

 

شکل 3- ماده خشک مصرفی (DMI) (کیلوگرم ماده خشک در روز)، تولید شیر (کیلوگرم در روز) و تولید شیر تصحیح شده بر اساس انرژی (ECM) (کیلوگرم در روز) در گاوهای پس از زایمان در 3 گروه کنترل (Control)، اسانس اریگانو (OEO) و عصاره چای سبز (GT) (حروف مختلف نشان دهنده تفاوت معنی داری (p<0.001) می باشد).

تنش اکسیداتیو در گاوها باعث اختلال در بهره وری و همچنین اختلال در پاسخ ایمنی بدن می شود. اندازه گیری تعداد سلول های سوماتیک (SCC) شیر می تواند شاخص خوبی از سلامت گاو باشد. سطح بالا سلول های سوماتیک نشان دهنده عفونت و همچنین تغییر نرخ جریان عناصر در پستان است، که می تواند منجر به تولید شیر کمتر و pH بالاتر شیر شود (5). مشخص شده گاوهایی که اسانس اریگانو را همراه با جیره غذایی دریافت می کنند، شمار سلول های سوماتیک موجود در شیر آنها نسبت به گروه شاهد و گروه دریافت کننده عصاره چای سبز به ترتیب 62 درصد و 50 درصد کمتر بود و این اختلاف از نظر آماری معنی داری بود. علاوه بر این، آنالیز بیوشیمیایی نمونه های خون گاوها نشان داد که اسانس اریگانو به کاهش میزان رادیکال های آزاد مضر در قبل و بعد زایمان کمک می-کند. این موضوع نشان دهنده فعالیت آنتی اکسیدانی اسانس اریگانو در کاهش سطح تنش اکسیداتیو است.

نتیجه گیری

اسانس اریگانو از نظر محتوا و غلظت ترکیبات فعال آن، تنوع بسیار زیادی در مناطق مختلف جهان دارد. این تفاوت می تواند به نوع محیط کشت، نوع خاک، آب و هوا و ارتفاع منطقه بستگی داشته باشد. استفاده از اسانس اریگانو به صورت پودر یا مایع در جیره، شیر یا از طریق گنجاندن در شیر خشک برای کمک به سلامت دستگاه گوارش، بهبود عملکرد در گوساله ها و گاوهای شیری مورد استفاده قرار می گیرد. اسانس اریگانو در گوساله های از شیر گرفته، با تاثیر بر باکتری های گرم مثبت و گرم منفی شکمبه تنوع جمعیت باکتریایی را افزایش داده و شمار باکتری های بیماری زا را کاهش می دهد.

 

منبع مقالات

1. Craig, A. L., and C. Ferris. 2021. 111. Accounting for individual cow variation in milk composition and dry matter intakes when allocating concentrates on a feed-to-yield basis. Anim. Sci. 12(1), 90.
2. Craig, A. L., A. W. Gordon, G. Hamill, and C. P. Ferris. 2022. Milk composition and production efficiency within feed-to-yield systems on commercial dairy farms in Northern Ireland. Animals. 12(14):1771. https://doi.org/10.3390/ani12141771.
3. Garcia, S. C., and C. W. Holmes. 2001. Lactation curves of autumn- and spring-calved cows in pasture-based dairy systems. Livestock Production Science. 68: 189–203. https://doi.org/10.1016/S0301-6226(00)00237-2.
4. Stivanin, S. C. B., E. F. Vizzotto, M. de Paris, M. B. Zanela, L. T. Passos, I. D. V. Angelo, and V. Fischer. 2019. Addition of oregano or green tea extracts into the diet for Jersey cows in transition period. Feeding and social behavior, intake and health status. Plant extracts for cows in the transition period. Animal Feed Science and Technology, 257, 114265. https://doi.org/10.1016/j.anifeedsci.2019.114265.
5. Maciej, J., C. T. Schäff, E. Kanitz, A. Tuchscherer, R. M. Bruckmaier, S. Wolffram, and H. M. Hammon. 2016. Effects of oral flavonoid supplementation on the metabolic and antioxidative status of newborn dairy calves. J. Dairy Sci. 99: 805–811. https://doi.org/10.3168/jds.2015-9906.