فصلنامه شماره ۲۶ دانش دامپروری

ویژه دام و طیور

  • تعداد صفحات:
    9 صفحه
  • فصل انتشار:
    تابستان
  • سال انتشار:
    1403

سرفصل‌های این شماره:

  • رصد سلامت گاوهای شیری در دوره انتقال
  • کنترل آنفولانزای پرندگان در گله های گاو شیری و لزوم اجرای رویکرد سلامت واحد
  • دامپروری دیجیتال
  • مایکوتوکسین ها و راهکارهای کنترل آنها در صنعت خوراک

استفاده از محتوا با ذکر منبع بلامانع است
چکیده مقالات

رصد سلامت گاوهای شیری در دوره انتقال

دوره انتقال در گاوهای شیری از سه هفته قبل تا سه هفته پس از زایش می باشد. در برخی مواقع، 60 روز قبل از زایش تا 30 روز پس از زایش را به عنوان دوره انتقال در نظر می گیرند. مدیریت گاوها در این دوره کلید موفقیت در صنعت گاوداری محسوب می شود، زیرا بسیاری از تغییرات عمده فیزیولوژیکی، متابولیکی و رفتاری گاوها که تنش زا می باشد، در این دوره رخ می دهد. برای مثال، سوخت و ساز لیپیدها در کبد در این دوره بسیار افزایش یافته و ممکن است به تجمع چربی در کبد و بروز برخی ناهنجاری‌های متابولیکی منجر شود. از سوی دیگر، پاسخ ایمنی حیوان در اثر هایپوکلسمی و توازن انرژی منفی در سطح پایینی قرار دارد. سم های گاو طی این دوره در برابر فشارهای مکانیکی بسیار آسیب پذیر بوده و شانس ابتلا به التهاب و لنگش در این دوره بیش از سایر مواقع است. شکل 1 تغییرات فیزیولوژیکی مختلفی را که در بدن گاوهای شیری در دوره انتقال رخ می دهند، نشان داده است.

کنترل آنفولانزای پرندگان در گله های گاو شیری و لزوم اجرای رویکرد سلامت واحد

گسترش ویروس آنفولانزای پرندگان در گله های گاوهای شیری به این معنی است که ویروس برای انتقال به انسان یک گام به جلو حرکت نموده است. در واقع، یافته های علمی تایید می کند که ساختار ویروس تغییراتی یافته است که بتواند خود را در بدن پستانداران سازگار نماید. وزارت کشاورزی آمریکا برای کنترل سرایت آنفولانزای پرندگان، انتقال و جابه‌جایی هر نوع دامی از جمله گاو شیری را بین ایالت های مختلف مستلزم انجام تست تشخیص آنفولانزای پرندگان و منفی بودن جواب این تست نموده است. در صورتی که تست گاوی مثبت باشد، اجازه جابه‌جایی داده نمی شود و گاودار ملزم به انتشار تمامی اطلاعات اپیدمیولوژیکی در مورد واحد گاوداری خویش خواهد بود. متعاقب این اتفاقات، سازمان غذا و داروی آمریکا رصد ویروس آنفولانزای پرندگان در نمونه های شیر در بازار آمریکا را در دستور کار قرار داد و مشخص شد که مواد ژنتیکی غیرفعال شده ویروس در تعداد قابل توجهی از نمونه های شیر جمع آوری شده از بازار مصرف کنندگان یافت شد. علت غیرفعال شدن ویروس می تواند در حین پاستوریزاسیون شیر صورت گرفته باشد. این بدان معنی است که مصرف شیر خام می تواند در گسترش بیماری آنفولانزای پرندگان نقش داشته باشد. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های آمریکا تایید نمود که وجود قطعات ویروس آنفولانزای پرندگان در شیرهای پاستوریزه خطر ایجاد بیماری در انسان را ندارد. بنابراین، توصیه می شود که شیر حتما به صورت پاستوریزه مصرف شود. از آنجا که مورد گسترش آنفولانزای پرندگان به گاو و انسان رخ داده است، سناریویی مشابه آنچه در بیماری همه‌گیری کرونا در انسان در سال 2020 رخ داد، در رابطه با آنفولانزای پرندگان دور از ذهن نیست. رخدادی از این دست در کشوری مانند آمریکا که استانداردهای ایمنی زیستی در سطح بالایی قرار دارد، در کشورهای دیگری که که از سطح پایینی از ایمنی زیستی برخوردارند، می تواند به گسترش بسیار سریع بیماری منجر شود. بنابراین، اتخاذ و اجرای یک رویکرد واحد برای کنترل ویروس و حفظ سلامت مردم، حیوانات و محیط زیست بسیار ضروری است.

دامپروری دیجیتال

با افزایش جمعیت جهان، تولیدات کشاورزی و دامی نیز باید بهبود و افزایش یابد. در عین حال، لازم است نگرانی‌های مربوط به رفاه حیوانات، پایداری محیط زیست و سلامت عمومی مرتفع شود. در این مقاله آخرین دستاوردها در دیجیتالی کردن دامپروری با کمک فناوری‌های کشاورزی دقیق دام (PLF) به ‌ویژه حسگرهای بیومتریک، کلان داده و فناوری زنجیرۀ بلوکی مورد بررسی قرار گرفته است. حسگرهای بیومتریک شامل حسگرهای غیرتهاجمی یا تهاجمی هستند که سلامت و رفتار یک حیوان را در زمان واقعی نظارت می‌کنند و به دامداران اجازه می‌دهند این داده‌ها را برای تجزیه و تحلیل در سطح جمعیت یکپارچه کنند. اطلاعات بلا‌درنگ که از حسگرهای بیومتریک به دست می‏آیند با استفاده از سیستم‌های تجزیه و تحلیل کلان داده پردازش و یکپارچه می‌شوند. این سیستم‏ ها برای مرتب‌سازی مجموعه‌های کلان داده و پیچیده به الگوریتم‌های آماری متکی هستند و به این ترتیب، الگوهای شکل‏گیری روند و ابزارهای تصمیم‌گیری مرتبط را به دامداران ارایه می‏‌دهند. فناوری زنجیرۀ بلوکی که با استفاده از حسگرها فعال می‏شود، امکان ردیابی ایمن و تضمینی محصولات حیوانی را از مزرعه تا سفره مردم فراهم می‏کند که مزیتی کلیدی در نظارت بر شیوع بیماری و جلوگیری از ضررهای اقتصادی مربوط و بیماری‏های همه ‏گیر بهداشتی مرتبط با مواد غذایی است. به لطف فناوری‌های PLF، پرورش دام این پتانسیل را دارد که با شفاف‌تر شدن و تقویت اعتماد مصرف‌کننده، به نگرانی‌های مبرم گفته ‏شده در بالا رسیدگی کند. با این حال، فناوری‌های جدید PLF کماکان در حال تکامل هستند و فناوری‌های اجزای اصلی (مانند زنجیرۀ بلوکی) هنوز در مراحل ابتدایی خود هستند و برای کاربرد در مقیاس بزرگ به اندازۀ کافی معتبر نیستند. نسل بعدی فناوری‌های PLF نیازمند پلتفرم‌های تحلیلی پیشگیرانه و پیش‌بینی‌کننده ‏ای هستند که می‌توانند مقادیری انبوه از داده‌ها را مرتب کنند و در عین حال، متغیرهای خاص را به ‌طور دقیق و قابل دسترس محاسبه کنند. قبل از اینکه به‏ ارگیری و اجرای راه‏کار‏های PLF از نظر تجاری در سطح مزارع مختلف به اشتراک گذاشته شود، لازم است مسایل مربوط به حریم خصوصی، امنیت و ادغام داده‏ ها حل و فصل شود.

مایکوتوکسین ها و راهکارهای کنترل آنهادر صنعت خوراک

مایکوتوکسین‌ها سموم تولیدی توسط گروه بزرگی از قارچ‌ها بوده که در واقع تحت عنوان متابولیت های ثانویه قارچی شناخته می شوند. با توجه به گسترش انواع مایکوتوکسن‌ها در سراسر جهان و تاثیرات گسترده و نامطلوب آن ها بر سلامت حیوانات و انسان، به یک تهدید جدی برای امنیت غذایی تبدیل شده‌اند. براساس گزارش فائو در سال 2019 میلادی، بیش از 25 درصد کلیه محصولات تولیدی در دنیا دارای آلودگی با مایکوتوکسین‌ها بوده است. با توجه به ریسک بالا و تنوع سموم قارچی موجود در خوراک، امروزه کنترل مایکوتوکسین ها در خوراک مورد استفاده دام و طیور به یک چالش بزرگ برای اکثر کشورهای دنیا تبدیل شده است.


دریافت اشتراک

دریافت خودکار مقالات علمی و نسخ فصلنامه دانش دامپروری

تمامی حقوق برای گروه پژوهشی توسعه دانش تغذیه دام و طیور سپاهان محفوظ است.